Punycode orqali kodlash

Dastlab domen nomlarida faqat lotin harflariga ruxsat berilgan edi. Keyin milliy alifbolarning belgilari ham ruxsat etildi.

Lekin bu erda hamma narsa unchalik oddiy emas! Aslida lotin boʻlmagan nomlar aqlli tizim asosida qurilgan. Brauzerdagi foydalanuvchi lotin boʻlmagan chiroyli nomni koʻradi, lekin domen nomlaridan oʻz ishi uchun foydalanadigan turli dasturlarning ichida, bunday nomlar lotin belgilariga aylantiriladi.

Yaʼni har bir lotin boʻlmagan domen uchun lotin harflaridan tashkil topgan maxsus kod mavjud. Bunday kod Punycode deb ataladi.

Misol uchun молоко.ru Punycode ga xn--j1abcibb.ru shaklida, молоко.рф esa Punycode ga xn--j1abcibb.xn--p1ai shaklida oʻzgartiriladi.

Keling, kirillcha nomlar bilan bir oz oʻynaylik. Brauzeringizda молоко.рф saytini oching. Keyin manzillar satridan manzilni nusxalang va uni muharrirga joylashtiring. Va молоко.рф nomi oʻrniga muharrirda uning Punycode i paydo boʻladi! Domen nomini messenger ga nusxalab qoʻysangiz ham xuddi shu holat yuz beradi.

Yaʼni! Yuqorida aytib oʻtilganidek, Punycode ni faqat dasturlar koʻradi, inson esa domenning chiroyli nomini koʻradi. Aslida, koʻrib turganimizdek, bu mutlaqo shunday emas. Bu bunday domenlarning qimmatini bir oz pasaytiradi. Bunday domenni sotib olayotganda barcha ijobiy va salbiy tomonlarni tortib koʻrish kerak.